Dr NAMITA

Mizo ṭhalai, lehkha zira (zir lo pawh nise) kum engemaw zat vairam awm tawhte chuan damchhunga an hriat reng tur thil hrehawm emaw, thil nuam lam emaw, thil lungngaih thlak lam emaw tawngin sawi tur an ngah hle ṭheuhin ka ring. Kei pawh hi vairamah mi awm chen awm lo mah ila kum hnih khat chu ka zu awm ve tawh a. Ka awm chhung rei lo tea ka thil tawn, sawi chhuah kher pawh ka tum ngai loh thil chu ṭhangkhat lian zet liam tawhah hian han sawi chhuak lo thei niin ka inhre lo va, ka han sawi ve dawn a ni. Mi angin thil ropui leh ngaihnawm ka tawng ve lo va, chuvangin ka thil sawi tur hi mi tan phei chuan a ho hle ang tih ka ring. Mahse ka tan chuan thil sawi nuam tak leh theihnghilh har tak a nih ve miau avangin ka sawi chak ve tlat a ni. Mi tana a ngaihnawm leh ngaihnawm loh te, a ropui leh ropui loh te chu thuhranah dah ila, ka han sawi ve hrim hrim dawn a ni.

Mumbai, chutihlaia Bombay an tih, khaw daiah lehkha zir paha hna chhe tê thawkin ka awm a. Chutihlai chuan tlangval kum 26 mi, tlangval harhvang tak leh hrisel ve tak niin khawvel hi a ṭha lam zawng deuh hlirin ka thlir a. Tum anga ka awm a, ka hnathawh lai hi ka hlawhtling ve te a nih chuan mi tluk thu awm lo mah se han lungngaih hluah hluah bik tur awmin ka hre lo. Chuvang chuan tlangval inhlei leh harh zawk zawka sawi ni lo mah ila pa hlim theia sawi zawng ka ni ve alawm.

He thil thlen lai hi a hun leh ni, kum te nen lama ka la hriat chian em em an nih kha. Vawikhat chu Christmas hmanga Mizoram chuan chhuah tumin December thla chawhnu lamah haw turin ka insiam a. Tum lawk awm lova haw thut tur ka nih avangin rêlah chuan reservation ka chang lo va. Mumbai leh Pune-a ka hmelhriat Mizo haw tur rualin an karah ka inzep chho ve mai mai dawn a ni. Dadar rêl station aṭangin zingah kan chhuak a. Kan tlan nileng chiang hle mai. Phairam mah ni se thlasik lai a nih miau avangin zanah chuan a vawt ta hle mai a. Puan sin tur ka nei ṭha lo nen; a zan khatna chu ka muhil mang lo a ni ber. A tukah pawh muthilhna hun nei mang lovin kan tlan nileng leh a. Zanah chuan mutna nei mumal ve ta lo chu kan piah lawk pindan danga Mizo nula awmna lam chu an thawl deuh beiseiin ka va pan a. Beisei ang ngeiin anni lam chu an lo thawl deuh a. Min lo welcome ṭha bawk nen, ka va bel ta deuh chawt mai a ni.

An pindanah chuan vai nula ngaihno bei deuh mai, ria zen zawn, sam sei ngil nalh zet,  dar chen vela sei tur hi a lo thu ve a. Vai film-a vai nula nalh tak tak kan hmuh ṭhinte nena han tehkhin chiam chi phei zawng a ni hauh lo naa a hmel chu ṭha ve tawk tak leh ngainatawm tak hi a ni a. A bul chauh chu ṭhutna awm chhun a nih avangin min lo kian sawk sawk a. Mahse a tawlh hlat lutuk loh avangin ka han ṭhu ve chu loh theih lohin kan inngheng dun ta rial mai a. A lo nui var var a. Vai nulate hian hnam dang mipate hi an be hmasa mai mai lo viau a. Mumbai ka awmna venga nulate phei chuan a melh hian min melh eih loh reng reng a nih kha. Mahse chu vai nula hmelṭha ve tawk tak, ngaihno bei hnap mai chuan hlim hmel takin min lo welcome a. Hei hi a tirah chuan Mizo nula dang lo awm vete nen an inkawm nel tawh avanga min lo be ve mai maiah ka ngai deuh a.  Mahse Mizo nula pakhat chuan a ṭawng ṭhat duh loh avang leh an biak chang pawha a rul tawk chauha a chhan ṭhin avangin a lo ngei rilru viau mai a lo ni a. “A inti high class lutuk” ti ang deuhin a ngei thu chu a sawi bawrh bawrh a. Anniho nen an inkawm nel hmasak avanga min lo be ṭha leh hlim hmel min hmuh mai mai chu a lo ni bik hauh lo mai. An lo inkawm hlei thei tlat lo.  A hma khan ka zun zung kal vel chuan ka lo hmu thawi thuak tawh a, mahse chutiang takin ka lo chik lo a ni.

Khualzin  mai a nih avangin a inchei uar lutuk lo tih a lang thei. Kawrphiar lum leh jeans kekawr a ha a. A bawp sei ria nalh tak mai chu a kherh a, a mum nalh thlerh thlawrh kher mai. A hmel en chian lehzual tuma ka han melh chu mi lo nuih var var a. A ha hmai rual nalh tak lo lang leh a vai mitmeng dum fiah kak maiin mi lo melh kal ralh ka hmuh chuan he nula hi rei tak ka lo kawm tlangnel tawh leh ngainat fe tawh hnu ang maiin ka nel ta a nih chu!

Engemaw chen kan titi hnu-ah a chanchin chu ka hriat kim loh hlau niawm tak hian min hrilh sar sar a. Hetihlai hian Mizo nula awm vete chuan min rawn ngaihsak tawh lo reng reng. Sawi tawh ang khan a hmain an lo inbe thei vak lo va, chuvangin min thlah fal nghal hmiah mai a ni (fâl taka awm chu a theih tak tak hauh loh a). 

Chu nula chu (ama min hrilh danin) Dadar rêl station atanga hnai te, Prince of Wales Memorial Hospital-a thawk, hmeichhe natna lam specialist, unau pathum zinga a naupang ber, nu leh pate duat lai a ni. Ani pawh chu a nu leh pa te bulah awm lovin a thawhna damdawi in bul maiah chuan amahin a awm a ni. A naupan têt atanga kristian sikula kal ngar ngar a ni a. Doctor a zir dawnah chauh kristian sikul chu a chhuahsan a. Chuvangin kristian chu ni chiah lo mah se kristian thiltih dan leh hawiher te a hriain a ngaisang em em bawk. A chanchin min hrilh duhdan chu kristian ka ni tih a hriat avanga sawi a ni bawk awm e. A chanchin a sawi zo chu a han thaw deuh halh a. A sam chu chung lamah a an hui chho pawk pawk a. A chet vel paha a hnute insep kang leh a nui hmel te chu hmuhnawm titakin ka lo en reng a. 

Min rawn melh leh ralh a. Ka lo nuih ve sak bawk a. “Enga tinge kristian chu i nih ve mai loh?” ka ti a. Meng khup deuh lap, zam deuh niawm tak hian a han thaw deuh sang sang a. “Ka hre lo. Kristian nih kher a ngai em ni? India ram chu sakhaw zalenna ram a ni a. Mahni sakhaw duhzawng zawng kan zawm thei alawm,” ti ta a. Kei chuan, “A ni khawp mai. Engpawhnise kristian sakhua chu i hnaihin i ngaina viau ang maw?” ka ti leh a. Ani chuan, “Ngaina tehreng mai. Biak inah te pawh ka inkhawm fo va, an thiltih dan tam tak ka hria asin. Ka hming ka ziak lut ve lo chauh a ni. Ka sakhua tih lohah chuan ka hnaih ber alawm,” a ti leh a. Kan ngawi dun ta vang vang mai a ni. 

Nakinah chuan, “Ka awmna chu Dadar station atangin a hla lo bawk a, Mizoram atanga i rawn chhuk leh hunah chuan min rawn tlawh ngei ngei rawh aw,” a ti a. Ka chhân hmain amah vek chuan, “I rawn kal duh ngat chuan ka lawm ngawt ang,” a ti leh a. Kei chuan, “I awmna chiah pawh ka hre si lo va, rawn kal chu chak hle mah ila eng tin nge ka rawn kal theih ang? I thawhna hospital rawn hmuh a, i awmnaa rawn tlawh che chu ka châkzawng tak a nia lawm” ka ti a. Ka kutah chuan mi rawn hmer chawt a. A kut ding lama a pen phawrhin ka kutah chuan a hming leh address chu fiah tak hian a ziak ta a. A ziah zawh hnu-ah pawh ka kut chu a thlah mai lo. “Rawn kal ngei ngei ang che aw,”  a ti leh a. Vai nula hmelṭha chu sawi loh, vai nula hnen atang hrim hrimin chutiang sawmna chu ka dawng ang tih hi mumang lamah pawh ka la mangphan ngaih loh avangin awih harsa ka ti a. A ṭawngkam ṭha mai mai a nih ringin fiamthua han chhan lêt ka tum chu a mitmeng leh a hmel atangin a ti mai mai lo tih ka hre si. Eng tin nge ka chhân dawn tih a mitmenga mi zawtin mi rawn thlêk deuh hâ a. A mitmenga mi beiseina lang fiah em em leh thutak hmêl, nui deuh sâng anga lang bawk si chu hmuhnawm tak a ni. A mi sawmna chu a ti mai mai lo tih a hmêl leh mitmeng atanga hre thiam rual chu ni vein ka inhre si a, mak ka ti ngei mai. 

Ka kut chu thlahin a hawi sawn a. A thaw ham ham bawk a. Eng emaw sawi duh nei, sawi ngam chiah si lo ang deuh hian a thaw huai a. A bân chu a che sek bawk a. Kei chuan a zawhna chu chhâng lovin, “Mizoramah lo kal ta zawk che. I thiamna hi Mizoramin a mamawh asin,” tiin ka sawm let a. Tihpalh niawm taka mi rawn nek deuh salh pah hian, “I phal te chuan ka lo kal châk lutuk alawm. Ni e, keia thiamna tehlul hi in mamawh chuan ka châk lehzual asin. Mahse kan ram Maharashtra pawh hian min mamawh ve tho alawm,” a ti a. Kei chuan, “In ramin a mamawhna che aia nasain keini state rethei zawk chuan kan mamawh che asin,” ka ti leh a. 

“Tlangval fel tak i ni ang. Khawiah nge i awm kha? E, ka hre leh ta. Hmanni lawk pawh khan in awmna-ah chuan kan rawn kal asin. Maharashtra-ah chuan ka khaw nuam tihber pawl a ni. Bombay hi zawng, duh aiin a pui nuaih nuaih lutuk a. Thaw a pik thin. Hmanni ka rawn kal lai te khan lo inhre tawh ni ila ṭha tur. Hun kan ngah vei nen,” a ti a.  “Tunah chuan kan inhre tawh a, i lo kal leh hunah chuan hlim taka inkawmna hun kan nei thei tawh ang chu. Lo kal leh la ka ti ngei mai,” ka ti a. Ani chuan, “Ka la rawn kal fo dawn alawm. Ka hna avang hian zin a ngai fo dawn a nia. Mahse min lo be duh lo mai ang tih ka hlau hle mai. I awmna te min hrilh chiang la. Inhmuh leh hun zawng a awm chêk ang,” a ti a. 

|hutna chep avanga kan taksa innek te chu a pawisa miah lo va. Tlêma ṭhu thâwl deuh thei chu kan ni naa a tawlh sawn duh chuang lo. Ka rilru chu a vâk thui hle a, a ngaihna pawh ka hre thiam chiah lo a ni ber mai. He vai nula pian nalh fahran mai, ria thlerh thlawrh,  ngaihno bei chêk mai, sap ṭawng thiam tak, aw tliang nalh tak mai hi vai nula dang ka en angin ka en thei tlat lo. Inbe lem lova kan ṭhut ngawih vang vang lai chuan rilru lama kan insuihzawmna chu a nghet tial tial thung a. Inrin lawkna pawh awm lova thlipuiin min nuai thut ang hi ni berin ka hria. 

Minute sawm chuang zet tur ngawi renga kan ṭhut dun a, kan taksa a innêk lum thar thar hnu chuan, “Nupui i la nei lo vang maw?” tiin ka chanchin bawk chu min zâwt leh ta a. Mahse ka chhân hmâin kan bula awm vete chuan mut an duh tawh si a, kan insingsa a, kan ṭhutna chu kan sawn a. Midang chu an mu ta dial a. A hma âia thâwl hret thei tur chu kan ni naa mi ngheng riala a rawn ṭhut leh tak avangin kan tâwt leh ta hle mai a. Mahse chu chu chutih hun laia ka duhthusam sâng ber chu a ni bawk si. 

“Nupui i la nei lo tak tak maw?” tiin min zâwt tha leh a. Kei chuan, “Nei lo. Lehkha ka zir zawhah (hnathawk chunga zir ka ni a) min duhtute an awm anih chuan kan la nei ve ang chu,” tiin ka chhang a. Namita-i chuan, “I chipui Mizo nula hmelṭha deuh leh fel deuh i la nei mai ang. I han haw ang a, nulaho chuan an lo bawr luih luih mai dawn che asin. Bombay leh Maharashtra te hi chu a hriat pawh i rawn hre reng tawhin ka ring lo. Nuam i ti teh ang chu. Bombay-a i rawn kir leh hun chuan min hre ve reng ang chu tiraw?” a ti leh a. Kan veng lama ka to lohzia ka hre renga, nuih te pawh a za dâwn dâwn mai. 

“Keiman ka hriat reng che leh hriat reng loh che hi ka buaina a ni lo va. Bombay-ah hian rawn kir lehin i awmna-ah chuan rawn kal ila min lo hre duh zawk ang em tih chu ka buaina a ni. Tunah hian hriat theih ni se ka tikher mai. I hmel ka en hian Bombay tlangval tu be nge vannei ang aw! Tlangval fel tak tak an tam awm si a,” ka ti a. Min rawn thlêk haw a. Maimichhing diar diar chungin a hmui chu a pet fan fan a. Chutah nui hmel ngainatawm tak hian mi en leh a. Ka mitah tak chuan chiang takin min en a. A ṭawng zui lo. A mitmeng atang chuan ka sawifiah thiam chiah loh beiseina leh duhsakna thil engemaw chu chiang takin ka chhiar thei a ni.

Pawn lam hawi tuma a inher tur chuan min han nêk lui leh salh a. Chutah, “January thla tir lam chuan ka lo beisei dâwn che a nia. I rawn kal duh leh duh loh chu i thu a ni. Keima lamah chuan ka chiang khawp mai. I kutah thil a innghat thui hle a nih chu,” a ti a. A taksa lum thar thar chu a han tiche zawk a. A thutna siam ṭhat pahin min han ngheng ṭha leh ta a. Chutih lai chuan ka rilru-ah zawhna a rawn lut thut mai a. “Uai, Mizo kristian tlangval i ni law’m ni? Chu thlêmna chu eng tin nge i chhân dawn?” tiin keimah leh keimah chu ka inzawt a. Chu nula chu be fal reiin kan titi chu chhunzawm ta zel ila kan thlen chin tur a lang chiang sawt khawp mai. Namita chu a mitah tak ka en a. Ani pawh chuan ka ṭawng leh nghâkin min lo en reng bawk a. He nula hian a mitmengin engkim min tiam a, chu chu mipa pangngai, ziak leh chhiar thiam ṭawk ṭawk tan chuan hai rual a ni lo va, chutiang nula mitmenga sawmna duhawm tak hre lo rual lah niin ka inhre hek lo. A hun leh hmun azirin mi fing lem lo tan pawh thil hi hriat thiam mai theih a ni fo. Kan awmna phei chuan zir se khawvel hi a nuam lehzual ngei ang tih a hriat reng mai. 

Rêl inthiarna (bathroom) aṭanga kan kalpui Mizo nula rawn kir leh Puii mu tur chuan, “Chawhma lam i rawn lên hmasak tuma a lo en dan atang che khan kei chu ka hre thiam daih tawh. I lo hmu ve lo a nih kha. I duh phawt chuan i mutpui thei lutuk ang. I duh tawkin sawp rawh. Eng nge vai nula mai mai te chu,” a rawn ti bawrh bawrh a. Chawhma lama mi en dan chu ka hre ve hauh lo mai. Puii ṭhiannu mu tawh, la harh si chuan, “A ngaizawng nasa che a nih kha. A en dan che leh a chetvel dan atang khan a lang reng alawm,” a lo ti bawk a. Ka nui hawk hawk a. “A ni lo vang. Vai nulahovin keini tlangmi min en dante chu in hre vek alawm,” ka lo ti a. Puii chuan, “Mi zawng zawng kan inang vek hleinem. Phâ phâ lo mai rawh. In inngaizawng der tawh a nih kha,” tiin a ṭhiannu chu a lo pui bawk a.

Dr Namita chuan Mizo nulaho nena kan inbe lai chu a ngaihna hriat loh hmel tak leh hriat ve chak hmel tak hian a lo ngaithla kiau va. A hmêlah chuan engemaw thil zawh châk, zâwt hreh deuh si ang hi hmuin ka inhre hial a. Mahse chu chu ka rinthu ve mai mai leh ka duhthusam mai mai pawh a ni thei. “Eng nge an sawi?” a tih duh hmel nen a ngawi hlen ta a. A malpui mum nalh ria zaih mai chu a tawm chho va. A khup chunga a kut nghatin min rawn en leh haw a. “Nizan i mu ṭha si lo va, muhil ta che. Ka lo awm ve hi i muhil ṭha thei lo niin ka hria. Ka hnawk viau lo maw?” a ti a. Zan hmasa lam khan ka mu mang lo ka tih tawh kha.  A aw ki atang leh a hmel atang chuan muhil lo se min tizawk hle niin a lang thung. Kei chuan, “Patna-ah min chhuksan daih dawn si a, a khawharthlak dawn mang e. Mizoram thleng rawn kal ve ta mai che. Patna-a i tihtur chu a pawimawh viau em ni? Mizoramah rawn kal ve mai rawh. I la hmu awm si lo,” tiin ka sawm a. Min zui duh dawn lo lutuk tih ka hriat chian avanga sawm fiam ka ni zawk. Namita chuan, “Rawn kal tak tak dawn ila chu mi hnarna ngawt i zawng lo vang maw? Ka rawn kal tak tak hi i hlau hle zawkin ka ring a ni. Engpawhnise, min sawm der avangin ka lawm e. Tak tak ana, zin kuala ram fan vel hi ka nuam tihzawng tak a ni a. Hun ka neih hi chuan zin kual fo hi ka duh alawm. I bula kal zel te phei chu phal dawn la Mizorama kal chu ka chak zawng tak a ni,” a ti leh a. Kan ngawi leh ta vang vang a. Awmze nei taka mi en chungin a han khap sak sak a. A taksa veilam, a koki, a nâk bâwr leh a malpuiin min rawn nêkna chu puan chhanah chuan a lum thar thar a.  Ka che sawn phal lo.

Ka mut chhuak tawngkhawng lutuk chu minute sawmhnih vel ka lo chhing sek a. Ka han harh leh chuan Namita chu a lo la meng reng a. “I mut a chhuak hle a nih kha. Muhil leh rawh. Heti hian ka lo vêng reng ang che. Zanin chu i body guard-ah ka lo ṭang ang e,” tiin min lo be vat a. Kei chuan, “Khawi lai nge kan thlen tawh? Patna kan hnaih tawh em? Min chhuksan dawn tawh tihna a ni maw? Rêl hi chhia se, Patna thleng lawk lo ila a nawm dawn hi,” ka ti a. Nui var var chung hian, “In lama lo nghâktu che kha a khawngah thlak lutuk ang. Chuvangin Patna hi thleng thuai ila. Kei hi ka chhuk vat loh chuan i mutna ka dal bawk si. I mumang nuam deuh tur pawh ka dal tlat che a nih hi. Chhuk thuai thuai se min tiviau lo maw?” a ti leh a. A aw ki, a hmêl leh a awm danah hrim hrim chuan a fiamthu tih hai rual a ni lo.  “I chhuk hun tur hi ka lungngai ngawt mai. Chhuk lo mai rawh ti dawn ila i duh dawn chuang si lo. Chhuk thuai thuai i châk tawh viau zâwk lo maw?” tiin a fiamthu chu ka lo chhâng a. 

Inngheng riala ṭhu dun kan nih avangin a thaw ri nen lam ka hre vek a ni. Thil sawi duh nei niawm tak hian a han âng deuh ziau a, mahse a ngawi leh ta zawk a. Min en a, a nui sak a. Chutah arpui mitmeng ang deuha meng siar siar chung hian min han en ṭha leh a. Ka bân ding lama a dar kuahin a koki ding lamah chuan ka kut chu ka va nghat a. Chu veleh remchangah lain ka âwm ngheng chuan a rawn thu âwn a, kan inpawm chu a ni ta ber mai e. |awng lovin rei tak chutiang chuan ka âwm chu a ngheng ar ar a. A thil inhnawih rimtui nam chem chem leh a thaw ri sak sak te, a awm bâwr insep kang dat dat te, a taksa lum thar thar te, a samin ka hmai a rawn nâwk nawk nawk te leh a meng diar diar te chu tu nge hnar phal ang?

Inpawm titiha rei tak kan ṭhut ngawih reng hnu chuan, “Ka chhuk a hun ṭêp tawh si a, khawvelah hian kan inhmu tawh kher lo mai thei a ni. Bombay-a i rawn kal duh lo te a nih phei chuan tun hi kan inhmuh hnuhnun ber a ni der tawh mai,” a rawn tichhuak ta a. Chhuk mai tura ka han dah chuan lung a tileng nghal deuh ruih mai nia! “Dam takin kan awm ang a, Bombay-ah tun aia nuam zawk leh hahdam zawk hian kan la inhmu leh ang chu. Min chhuksan hun chuan ka khua a harin ka rawn ngai ngawt ang che. Patna-ah hian ka chhuk ve mai zawk dawn em ni chu le?” ka ti a. |awngkama min chhang lovin a koki ka kuahna kut hmawr lam chu a khal neuh neuh a. 

“Rei tak inhre tawh ang maiin ka ngaina che zu nia! A mak hle mai. Ka awm dan chiah hi ka hre thiam lo,” tiin a rilru ka han dek leh a. “Kei tehlul min lo ngaina der ve chu a lawmawm a nih chu. Chawhma lama i rawn vei vel ka hmuh che atang khan engtin emaw ni hian ka awm tlat mai a. Rêl din chânga platform-a i vei vel te kha ka lo thlir ka lo thlir ṭhin che alawm. Rawn insawn phei la ka lo tirilru khawp mai a. Vanneihthlak taka i rawn insawn phei hlauh mai hi ka tan chuan a lawmawm satliah a ni lo; duhthusam thleng famkim ang hi a ni,” a ti ta zel a. 

Thil pawimawh deuh deuh sawi tur la nei ṭeuhin ka inhria; mahse eng nge an nih ka hre chiah pawh chu a ni si lo. Ani pawh a zamin a buai rilru ve hle niin ka hria; a tider mai mai te a nih loh chuan. Ka âwm nghenga ṭhu a ni bawka, a khur leh dar dar ṭhin tih pawh ka hre thei; vawt tih vanga khur a ni si lo. Tin, ka kut a han hum kual vel leh mi a han nêk vel chu a zei lo ang reng phian lehnghal. 

Rêl chu a tlân muang tial tial a. Patna khawpui kan thleng ta. Patna-a chhuk tur passenger dang chu an insiam nghal sung sung a. Namita pawhin chung lama a bag dah chu la thlain a ṭhutna bulah chuan chhuah paha khai mai theih turin a dah sa diam a. Chutah duham tak niawm hian ka bulah chuan a rawn ṭhu leh ta a. A hmâ aiin mi nêk na zawk a. Ka kut pawh a hum na zawk a, a uar zawk bawk. Rêl chu a tlan muang sâwt hle. Chhuk turho chu kawngka bulah an rawn insawn phei ṭan tawh a. Chung lama Mizo nula mu Puii chuan, “Patna kan thleng dâwn em ni?” a rawn ti a. “Aw,” ti ringawtin ka lo chhâng a. Vaiho chhuk tur bengchheng râk vel chel chul avang chuan nula dangte pawh chu an rawn harh ta vek a.

Namita chuan a mitmu dum fiah kâk khawpa chianga meng chung hian, “Ka kal a hun dâwn ta. January thla chuan rawn kal ngei ngei ang che aw. I tâna ka tihtheih zawng zawngah chuan ui ka nei miah lo a nia. Bombay khawpui ka lo fan pui ṭhin ang che. Ngei ngei aw,” a ti a. A aw te chu a lawi lek lek a ni. A mitmeng fiah kâk chu a han khup deuh a, chutah a han meng de siar siar a. Ka kut chu a chhuah hlau niawm tak hian a han hum nghet leh sauh a. Ka hmui zawn hnai tê-ah chuan a rawn hawi chho va. Min fâwp dâwn emaw ka ti hman hial a ni. Chu chu a beisei ni pawhin a lang a ni. Kei pawhin zah theih loh chhuaha han fawh mai chu ka duh hial a. Mahse chutih lai tak chuan kan chuanpui Mizo nula muhil chu an lo harh a, an rawn tho chhuak ta tlat si a. Keini pahnih chu kan duh angin awm ila nakin lawkah Mizo nulaho chuan min chhaih zui nasa dawn tih ka hre reng mai a, ka tim leh ta a. Chutia ka inngaihtuah khawtlai lai chuan hun a liam a, engmah a titheih ta loh a ni.

Rêl chu a ding ta. Vaiho chhuk tur leh platform lama awmho che vel chu a bengchheng ngei mai. Namita erawh chu ka kut pahnih huma ka awm nghengin a la thu reng a. Chêt sawn tum hmêl pawh a la pu eih lo. Midang chu an chhuak zel a. Keini pahnih chu kan ṭawng tawh lo. Inbe tur kan awm tawh lo a ni ber e. Puii chuan, “I lung a lêng awm mang e,” tiin min rawn fiam a. A dik a ni. Ka lung a lêng dâwn khawp mai. 

Ka thin chu a phu dup dup a. Vaiho lut chhuak rak nuaih nuaih kâra Namita aw thian khak khak ri chu ka bengah hian a ri rei dawn khawp mai.  A kawrlum chhana min nghenna taksa lum thar thar bâkah engemaw ka sawi chhuah thiam chiah loh amah ka ngainat riauna chuan ka kawchhung ril tak mai hi a luah tlat mai si a. Chuvangin chu hun rei lo tê, a hnu lawka mitkhap kâr lo chang leh mai tur chu hun rangkachak, hun hlu ber leh theihnghilh harsa ber a ni ang.

Patna-a chhuk tur zawng zawng chu an chhuk zo ta. Ani pawh a chhuk ve lo thei ta si lo.  Ka hmai bul seta mi rawn en pah hian, “Ka kal a hun ta. Mangtha le,” a ti a. Chelh beh chi a nih miau loh avangin, “A va pawi e! Mahse i kal a ṭul miau si a. Mangtha aw! Min rawn hre ve reng ang che,” ka ti a. A bag khaiin a ding chhuak a. “Mangtha tak tak le. Bombay-a i rawn lêt leh hunah chuan rawn kal ngei ngei ang che. Engtik lai pawhin ka lo welcome ang che. Tunah chuan i duh tawkin i muhil thei tawh ang,” a ti a. Rêl kawngkaa a chhuak tur chu rawn hawi kir lehin min rawn nuih leh var var a. Tichuan ‘Min lo hmuak dawn,’ a tihna lam pan chuan min liamsan ta a. Chu chu Dr Namita ka hmuh hnuhnun ber chu a lo ni ta a ni.

Thla khat hnu, Namita-in ‘Ka lo beisei ang che,’ min tih hunah chiah Bombay khaw tawntirh Dadar station chu ka thleng thla leh ta. Dr Namita min sawmna duhawm tak mai kha ka rilru-ah chuan a rawn lang leh uaih uaih a. A taksa lum thar tharin min han ngheng leh chial tur te, a kut zungtang zum sil sel, mum mâm ṭhiau maiin ka kut a han khal leh nauh nauh tur te, a rimtui inhnawih nam chem chemin min han bawh leh chiai chiai tur te chu ka rilru-ah a rawn lang zel a. A bawp mum nalh zet mai leh sei thlerh thlawrh, nal han mai tur, a zah a vanga a han dahsawn leh sek tur te, a sam sei uai thla siau kâra a mitmeng fiah kâk mai leh a hmui sen siah mai te chu ka mitthla chuan a chhui zut zut a. A hmui sen no chek kâra a hahmai lo lang var sarte chu Mizo nula tam zâwk hâ anga kuhva, sahdah leh tuibur tih angrengin a tihbawlhhlawh ve miah lo an ni si. 

Chu thlêmna hnar zawh rual loh deuhthaw avang chuan Dr Namita thawhna hospital leh a chenna quarters lam panna kawng pêngthuamah chuan ngawi rengin ka ding vang vang a. Engtia rei nge ka din pawh ka hre chiah lo. Ka bul lawka vaiho zi nuaih nuaih leh motor tlan ri vung vungte chu ka hre chang meuh lo a ni ber mai. Nakinah chuan ka lu thingin keimah leh keimah chu, “Uai, Mizo kristian tlangval, mahni sakhua leh hnam phatsan ngai lo tura insawi kha i ni law’m ni? Eng vanga tuna taka buai ta nge i nih?” tiin ka inzawt a. Ka rilru pakhat zâwk erawh chuan, “Tlangval hrisel pangngai, khawvel nawmna chen mêk lai i ni law’m ni? I duhna-ah chuan kal la eng nge pawi? Khawvel hi a hun laia i chen loh chuan eng tika hman nawm atan nge i tih?” tiin ka inzâwt bawk a.

Tui lâi rapa rei tak ka din hnu, ka inngaihtuah buai fê hnu chuan, “A! Khaw nge, Josefa em zawng tluk lo mah la, i ram leh i sakhua pawh a zahawm alawm. Tunah hian i hnampui nula, kawng engkima i thurualpui theih zâwk turte chuan an lo nghâk reng che asin,” tia inhrilh mawlh mawlh chungin chu kawtthler ngil tak mai tâwp lama doctor quarters leh hospital lian vak lo chu khawvel thila ui rilru tak siin ka kalsan ta a. Mahse Dr NAMITA leh a awmna Bombay vêng pakhat Parel an tih chuan ka thinlung chhung hi rei tak a luah zui a. Ni leh thla, kum a lo ral a, ṭhâl lo ralin furpui a lo thleng a, favang pêlin thlasik kan thleng zel a, tunhma kan inthen hlim ang em kha chu ni tawh lo mah ila Patna rêl station-a min chhuksan turin, “Mangtha,” a tih ri kha chu ka bêngah hian a la ri viai viai reng a, rêl kawngka atanga min rawn thlir kir ṭâwk ṭâwk lai hmêl te kha ka mitthla-ah hian a la cham reng bawk.