Sunday School-ah Engnge Kan Zir?

      

     
                                                                             
          Hman kum chawlhnia thil thleng, Dinthar kristian ṭhalai inkhawm bângin an aia tlêm zâwk Phunchawng khua an chil vak kha, a la rei lo bawka ka la theihnghilh lo a ni. A ni leh kum, darkâr ka hre tawh lo va, hriat tumin ka buai hek lo. Mahse khami nia thil thleng kha Mizo khawtlang nun dârthlalang fiah tak mai a nih avangin han sawi chhuah leh loh theih pawh a ni lo ve.
          Khawvelah Mizo tluka Pathian fak nasa, inkhawm tam leh Pathian Thu sawi tam hnam dang an awm ve pawh ka ring meuh lo. Chawlhkar tluanin zan tin deuhthaw kan inkhawm a. Inkhawm loh zanin chhiat ni ṭhat nite chu Pathian Thu sawi nan leh Pathian faka zai ho nan kan hmang leh deuh vek bawk. Tin, kohhran tinin chhandamna camping kan nei deuh reng a: ti nasa tak chu kan ni.
      Heti taka Pathian chawimawi nasa leh fak nasa hian  engnge kan nun chhuahpui tih leh chawlhni sikul zirlaite hian kan nunah eng chen nge nghawng a neih tih hi Phunchawng khuaa thil thleng khan min ngaihtuah nawn tir lo thei lo. Khami ni khan Sunday Sikul bang hlim, ‘Kan chunga thil tisualtute kan ngaidam angin, nang pawhin kan thil tihsual ngaidam ang che,’ tizo hlim hlawtte chu an chunga thil tisualtute phingchil tumin an inko khawm a. Sunday ni thianghlim serh em em a, a serh ve lote dawr hawng tur khap a, motor sil takngial pawh phal lote chuan dan chunga lêng emaw intiin duh duh tithei emaw an inti ta mai a nih chu. Chuvangin khami ni khan Sunday School-ah eng nge an zir? Khangho zingah khan dan zawh kim eng zat nge awm? Sunday School kaikim lawmman dawng tawh eng zat nge awm? Chhandamna Camping-a piangthar tawh eng zat nge? tih te hi kan inzawt lo thei lo a ni. Khatia Phunchawng ho an zuk suasam  zawh Chawlhni Zan inkhawmah khan “A hmangaihna fakin i zai ang” tih hla sain hlim takin an lâm leh hep hep mai em ni?
          Khami ni khan Phunchawng mipuite chauhin an tuar lo; zalenna lungphum a nghing a. India Constitution chu rahbehin a awm a, tualcharah a let reng mai. India ram ropuina chu chanchinbu zalenna leh mi tinin kan duhzawng sawi theihna chanvo  kan nei hi a ni a. Chuvangin khami ni thil thlenga thiam thusawituten ‘Kan thla min lak suh kan tiha la luite chauh a ni kan khawih’ ti ang deuha chanchin thar lakhawmtute hmanrua an tihchhiatsak chungchang an sawite kha a zahthlak lehzual a ni. Kan duh ang zawng chauh chhuah tur leh thla la tura chanchin thar lakhawmtute kan duh a, kan duh ang an tih loha mi zalenna rah behsak duhna rilru tak chu danpui hmuhsitna a ni kan ti lo thei lo. Chanchinbu zalenna duhin kan chhak lawk Myanmar ram mite chu an rum a, he zalenna thlifim dawn ve chak hian an ring an fan an fan a ni. He zalenna nei tur hian Pu Gandhi-a te leh Pu Nehru-ah te chuan a thima vâr thlu lovin an bei a, vawi engzat nge lung in an tan a, vawi engzat nge vuak leh tihduhdah an tawrh ka hre lo va, an hnung zuitu mi engzatin nge nunna chan ka hre hek lo. An thawhrim zarah zalenna thlifim chu kan dawng  mêk anih hi.
          Mahse dan ngheh lohna ramah zalenna a famkim thei lo va. Dan pawisak lohna ram a ralmuang thei thei hek lo. Chuvangin ram changkang apiangah dan a lal a, miin an zah a, ram a nuam ṭhin. Mizorama thil awm dan erawh hi chu pawl tenau zawk leh khaw tê zawk tan chuan a muanawm lo tak zet a ni. Hetianga tam zawkna hmachhuana a duh duhin dan an rahbeh theih chuan pawl tê zawk leh khaw tê zawkte chuan ‘dikna’ hmachhuan tur kan nei ve dawn hauh lo tihna a ni a, a va rapthlak em! Tuna a lan dan hi chuan sawrkar pawhin min chhan ngam dawn miah lo tihna a ni si.
          Khami nia Aizawl ṭhalai rual thiltih ang kha Muslim ram Somalia leh Irag-miten tiin TV-ahte lo thlir ila mawl kan va ti dawn tiap tiap em!  An tihawm tawk lekah ngaiin kristian rama thil thleng thei lovah kan ngâi ang. Chutiang bawkin thingtlang kilkhawr taka tlangval rual, internet leh mobile phone culture thlen phak lohnaa miten an khuaa TV leh chanchinbu mi va kalte lo suasamin an hmanruate lo tichhia sela ‘mi mawl lutuk (barbarian) thiltihah’  kan puh ngei ang. Mahse kan khawpui ber Aizawla thil thleng; mobile phone hum fer fur theite thiltih a ni miau si! A mak tih loh rual a ni lo.
          Khami nia thil thleng kha Dinthar vengte chauh ni lo, Aizawl veng dangah pawh thleng thei vek niin ka hmu a ni.  Aizawl hi thingtlang mite entawn tur ber an ni a, mahse thana  hual khut khut te, DC office zim luih luih te, ukil  in leh magistrate in hual tum tih ang thawmte a ri fo mai. Sawrkar nge thu NGO tih pawh hriat hleih theih loh khawpin mahnia thuneihna inpe chawp an tam a. Sawrkar chak loh vanga kan ring zo lovin thuneihna inbel a titul a nih phei chuan sawrkar tan inenfiahna ngei tur a ni. Tin, keini thingtlang mite chuan NGO leh eng pawl phuahchawp emaw, dan ṭanchhan tur nei hauh loten “I thlalak a sexy lutuk’ tih vanga mi an hnawtchhuak ngawt te, ‘Mah reng reng se’ ti ang hrima mi sual puang tawh hnu thi khawp hiala insawisak te leh “Sual chu sualin thungrul suh” tih zirtirna neitute Sunday School inkhawm bangin tualthah leh mi in hal hial pawh hreh lova thil an tih duh ang hi Mizorama khaw changkang ber tura ngaih Aizawla thilthleng a nih chuan an va han la han changkang bik lo (uncivilised) tiah tiah em kan ti lo thei lo va. Chuvangin thingtlang khua-ahte hian eng pawh lo thleng se mak an ti tur a ni bik lo.
        Engpawhnise kha thil thleng atang khan inzir ila. Tun hnu-ah pawh hetiang thil a lo thlen hian rilru fim tak puin thil ti tawh ila. Hmasawn nan hman tum ṭheuh ang u.rr



Comments

Popular posts from this blog

KA LO TAWN VE - REMRUATI

NUTHLAWI THIANGHLIM

Ka Tlin Ta Ngang Lo Ve